تحلیل ساختاری کانسار طلای زرمهر

کانسار کوه زر در شهرستان تربت حیدریه از توابع استان خراسان رضوی واقع شده است. منطقه مطالعاتی در فاصله 33 کیلومتری جنوب غرب تربت حیدریه و در محدوده ورقه زمین شناسی فیض آباد، در حاشیه شمالی ایران مرکزی و حدود شمالی بلوک های لوت و طبس و جنوب زون سبزوار جای می گیرد. منطقه اکتشافی کوه زر در بخش مرکزی کمربند آتشفشانی- نفوذی (ولکانیک- پلوتونیک) خواف- درونه در شمال گسل درونه قرار دارد. این کمربند به عنوان زون تکنار معرفی شده است. عمده تغییرات و ساختارهای منطقه متأثر از فعالیت گسل درونه است که تقریباً از 7 کیلومتری جنوب منطقه مطالعاتی عبور می کند. نتایج بدست آمده از پردازش تصاویر ماهواره ای و مطالعات صحرایی گویای قرارگیری گستره معدنی زرمهر در یک زون برشی می باشد که در آن انشعابات r، r ،p و dمنطبق با هندسه سیستم های ریدل شکل گرفته اند. در بین گسل-های شناسایی شده، امتدادهایn50?e تا شرقی- غربی و n20?-45?w دارای فراوانی بیشتری هستند. اکثر این گسل ها شیبی قائم و یا نزدیک به قائم دارند و سازو کار اغلب آنها امتدادلغز با مولفه نرمال و یا معکوس راست رو و چپ رو می باشند. در این بین گسل های نرمال و معکوس هم وجود دارند که دارای مولفه امتدادلغزی می باشد. تحلیل تنش دیرین با اندازه‎گیری 620 صفحه گسلی و خش لغزهای مربوط به آن ها مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت دو جهت تنش در منطقه مورد مطالعه شناسایی شد. یکی باعث القای حرکت امتدادی راست‎رو و دیگری پدید آورنده حرکت امتدادی چپ‎رو است. رژیم تکتونیکی کششی علاوه بر تغییر شکل شکننده سنگ ها سبب ایجاد فضای مناسب برای کانی سازی می شود. گسل ها و شکستگی ها مهمترین کنترل کننده جریان سیال در محیط های معدنی به شمار می روند. بازشدگی شکستگی ها به سبب تغییر شکل منجر به بالارفتن جریان سیال شده، که خود توسعه گسترده رگه ها را در ناحیه رقم می زند. در محدوده معدن وجود زون های کانی سازی گسترده و مرتبط با زون های گسستگی شاهد مناسبی برای بالا بودن جریان سیال در پهنه مورد بررسی و متمرکز شدن سیالات به شمار می آید.